Wie was deze heer Struuck?

Wel deze Jacobus Struuck werd op 11 oktober 1788 in Arnhem geboren als zoon van de arts (medicinae doctor) Philibert Struuck en Louise Sophie Schütze. Zij lieten hem met de naam Jacob op 16 oktober 1788 in de Nederduitsch Gereformeerde kerk van Arnhem dopen. Zijn ouders waren zo’n acht jaar eerder, op 5 december 1780, in Groningen getrouwd.

Kinderen van Philibert en Louise Sophie:

1) Elizabeth Frederika, gedoopt 8 maart 1781 Groningen, begraven 9 juli 1781, Winschoten

2) Philibert Hindrik gedoopt 9 juni 1782, Winschoten

3) Adriana Louise, gedoopt 3 augustus 1783, Winschoten

4) Jacob(us), geboren 11 oktober 1788, gedoopt 16 oktober 1788, Arnhem,

5) Johan Cornelis, geboren 20 april 1791, gedoopt 29 april 1791, Zutphen

6) Philippus Jacobus, gedoopt 23 oktober 1793, Nijmegen

7) Philibert , geboren 3 november 1795, gedoopt 18 november 1795, Deventer

Zeven maanden na het overlijden van Philibert werd op 3 november 1795 in Deventer nog een zoontje geboren. Louise Sophie noemde het kind naar zijn overleden vader Philibert. Op 18 november 1795 werd Philibert in Deventer gedoopt.

De vier broers t.w. Jacobus, Philibert Hindrik, Philippus Jacobus en Philibert kozen evenals hun grootvader voor een carrière in het leger. De vijfde broer, Johan Cornelis, is op tienjarige leeftijd overleden.

De oudste broer Philibert Hindrik zou als luitenant in 1816 in Batavia zijn overleden. Zijn vijf jaar jongere broer Philippus Jacobus maakte de veldtocht van Napoleon naar Rusland mee. Hij werd gewond aan zijn linker scheenbeen door een granaat bij het beleg van Spandau in 1813. In 1814 nam hij dienst bij het 5e regiment Oost-Indische Infanterie 2e bataljon, waar hij in 1815 werd bevorderd tot 2e luitenant. Hij overleed eveneens in Batavia in 1817. De jongste van de broers, Philibert, diende als fuselier bij dit regiment, maar hij werd vanwege ziekte in 1815 gedebarkeerd en bleef aan wal. Toch zou ook hij in Nederlands Indië zijn overleden.[2]

De zus van Jacobus - Adriana Louise - trouwde op 12 april 1804 voor schepenen van Vollenhove met de predikant te Wilsum Hendrik Albertus Jacobus Calkoen, later predikant te Gasselternijveen. Kennelijk is haar moeder bij haar dochter gaan inwonen, maar mogelijk ook haar broer Jacobus.

De zwager van Jacobus Struuck, Hendrik Albertus Jacobus Calkoen begon op 6 juli 1800 als kandidaat in Wilsum. Op 31 oktober 1813 werd hij predikant in Gasselternijveen. Op 16 oktober 1825 deed hij intrede in Hurwenen en op 4 november 1827 in Schalwijk. In deze plaats ging hij per 31 december 1837 met emeritaat. Hij werd daar als predikant op gevolgd door zijn in Wilsum geboren zoon Hendrik Philibert, die veertig jaar lang het predikantsambt in Schalkwijk zou  vervullen.

De moeder van Jacobus, Louise Sophie Schütze, weduwe van Philibert Struuck, dochter van Lodewijk Schütze en Johanna Frederica Zandvoort, overleed op de hoge leeftijd van 96 jaar op 6 januari 1853 in Gouderak. De overlijdensadvertentie werd geplaatst door haar dochter en schoonzoon. Ze was in 1846 haar dochter en schoonzoon gevolgd van Schalkwijk naar Gouderak. Op 1 mei 1846 vestigde zij zich met dochter en schoonzoon, die inmiddels met emeritaat was gegaan, in Gouderak. Ook haar schoonzoon, de oud-predikant van o.a. Gasselternijveen, overleed in Gouderak. Dat was ruim acht jaar later op 23 april 1861. Hij was toen volgens de overlijdensakte 83 jaar.

Jacobus zelf trouwde in 1810 met Adeleide Marie di Babgian. Zij was op 3 april 1788 in Amsterdam in de rooms-katholieke kerk ’t Boompje gedoopt als Alida Maria, dochter van Johannes (Jan) Baptista di Babgian[3] en Cornelia Everdina Isaks (ook Peterse).

Jacobs Struuck zal, gelet op zijn militaire loopbaan, niet vaak thuis in Amsterdam zijn geweest, waar zijn vrouw in de Leidsche Kruisstraat woonde. Toch werden uit hun huwelijk wel twee kinderen geboren. Op 16 december 1811 werd zijn zoon Jan Willem geboren en op hetzelfde adres werd op 1 januari 1815 zijn zoon Lodewijk Jacobus geboren. Vader Jacobus was volgens de laatstgenoemde geboorteakte sergeant-majoor (=opperwachtmeester). Beide geboorteaangiftes gebeurden in afwezigheid van de vader. Ook bij het huwelijk van zijn zoon Jan Willem in 1845 in Amsterdam schitterde vader Jacobus Struuck door afwezigheid. In de huwelijksbijlagen stond aanvankelijk dat Jacobus zou zijn overleden, maar dit is doorgestreept en vervangen door het woord “afwezig”. Inderdaad was hij toen nog in leven.

Want Jacob Struuck leidde in zekere zin een dubbel leven. In 1815 - het jaar dat zijn zoon Lodewijk Jacobus in Amsterdam werd geboren - was hij als 2^e luitenant bij het 37^e bataljon landsmilitie ingekwartierd in ’s-Hertogenbosch. Op 15 augustus 1815 werd in ’s-Hertogenbosch zijn zoon Jacobus Struuck geboren. De moeder van het kind was niet zijn echtgenote maar mevrouwe Hyacinthe Louise Joseph de Foue (ook Souë). Het kind zou nog geen twee maanden later, op zondag 8 oktober 1815, in hun woning aan de Hinthammerstraat in ’s-Hertogenbosch overlijden.

Het zou niet bij dit ene kind blijven. Het paar verkaste naar Gent. Calkoen vermeldt dat op 10 maart 1818 in Gent  Hyacinthe Sophie Francoise Struuck, werd geboren, dochter van Jacques Struuck en van  Hyacinthe Louise Josephe de Souë.[4] Wat er in 1821 in Gent is voorgevallen is mij onbekend.

Zou zijn wettige vrouw in Amsterdam van niets geweten hebben? Ten tijde van zijn gevangenschap in Gent, waar in Op ’t Spoor nr. 3, juli 2015 over werd geschreven, was Jacobus Struuck nog steeds getrouwd met de Amsterdamse Adeleide Marie di Babgian. Misschien duurde het daarom wel zo lang voordat schout Jan Alingh reageerde op het verzoek van de moeder van Jacobus Struuck. Moest hij wellicht eerst informatie inwinnen in Amsterdam? Of speelde er nog meer? Of het mede door deze affaire kwam weten we niet, maar niet lang daarna liep het huwelijk van Jacobus ook officieel op de klippen. Zijn vrouw verzocht  vrij snel na de beschreven gebeurtenissen in 1821 om echtscheiding. Bij vonnis van de rechtbank d.d. 24 januari 1822 werd toestemming verleend tot scheiding. Zijn vrouw woonde toen in Amsterdam in de Leidsche Kruisstraat boven nr. 26. Zij wist in het geheel niet waar haar man verbleef. Hij werd namens haar gesommeerd om te Amsterdam te verschijnen om de echtscheiding te horen uitspreken. Toen hij vervolgens niet verscheen werd op 17 juni 1822 de echtscheiding definitief en werd deze geregistreerd in de registers van de burgerlijke stand van Amsterdam.

In Amsterdam zien we Jacobus niet meer terug. Alleen uit de vermelding van zijn afwezigheid in 1845 bij het huwelijk van zijn zoon Jan Willem blijkt zijn bestaan. Deze zoon Jan Willem kreeg bij Koninklijk Besluit d.d. 2 februari 1833 een eervolle vermelding voor zijn gedrag als kanonnier tijdens de belegering van de Citadel van Antwerpen in december 1832.

Wanneer Jacobus Struuck en Hyacinthe Louise Joseph de Foue getrouwd zijn is mij niet bekend, maar bij haar overlijden in augustus 1826 in Namen werd hij als haar echtgenoot vermeld.[5] Daarna trouwde Jacobus op 8 augustus 1827[6] te Namen met Sophie Hyacinthe Josèph Anceau. In de periode tussen 1828 en 1851 werden tien kinderen van dit echtpaar resp. in Temploux, Brussel St^e Croix, lez-Namur geboren.[7]

Jacobus Struuck moet dus in de tweede helft van de 19^e eeuw zijn overleden. Waar en wanneer is mij niet bekend.

Bronnen:

1) DTB-boeken van Amsterdam, Arnhem, Breda, Deventer, Groningen, Harderwijk, Nijmegen, Vollenhove, Wilsum, Winschoten en Zutphen

2) Burgerlijke stand van Amsterdam, Gouderak en ’s-Hertogenbosch

3) Bevolkingsregisters van Amsterdam en Gouderak

4) Krantenarchief Koninklijke Bibliotheek

5) Militaire stamboeken

6) www.dominees.nl

7) Netradyle, Cercle d'histoire et de généalogie de Beauvechain et Grez-Doiceau (www.netradyle.be)

8) Calkoen, L. “Het geslacht Struuck” in de Nederlandsche Leeuw, jaargang 20, 1902, blz. 132 t/m 134